در مقاله ی گذشته تجهیزات مورد نیاز سیستم آبیاری بارانی را معرفی کردیم. در این مقاله قصد داریم با سیستم آبیاری بارانی و انواع آن آشنا شویم و در ادامه نقش آبپاش ها در این سیستم بررسی خواهیم کرد.
در ادامه همراه ما باشید:
سیستم آبیاری بارانی چیست؟
یکی از روش های آبیاری مزارع و زمین های کشاورزی, سیستم آبیاری بارانی است. به دلیل مزایایی که این سیستم دارد, در بین کشاورزان و زمین داران بسیار پرطرفدار است.
نحوه کار این سیستم به این صورت است که آب توسط پمپ از منبع به درون لوله های اصلی با فشار هدایت می شود و سپس از طریق لوله های فرعی و توسط آبپاش ها به بیرون پاشش می شوند. آبپاش ها به گونه ای عمل می کنند که قطرات آب را به طور یکنواخت در محیط اطراف خود پخش میکنند.
کاربردهای دیگر سیستم آبیاری بارانی
از این سیستم برای اهداف دیگری نیز استفاده می شود که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد:
- پخش کردن کودهای مایع در سطح مزرعه
- دفع پساب حاصل شده از تصفیه خانه های فاضلاب
- آبپاشی گیاه برای جلوگیری از یخ زدگی
- تغییر زمان تشکیل غنچه و گل
- مرطوب کردن سطح خاک به منظور جلوگیری از فرسایش بادی
- کمک به جوانه زدن بذرها
- کنترل محیط و خنک کردن خاک و گیاهان و هوای اطراف آن ها
با توجه به موارد گفته شده, قبل از انجام هر کاری باید هدف از آبیاری بارانی مشخص شود.
برای مثال سیستم جلوگیری از یخ زدگی گیاهان با سیستم کمک به جوانه ها با یکدیگر متفاوت است.
بیشتر بخوانید: تجهیزات آبیاری قطره ای
انواع سیستم آبیاری بارانی
در ادامه انواع سیستم آبیاری بارانی را به طور مجزا بررسی خواهیم کرد:
سیستم های جابجا شده (Portable)
به طورکلی تجهیزات آبیاری بارانی مانند لوله های اصلی, فرعی و لاترال همگی قابل جا به جایی هستند و می توان در صورت نیاز از یک مزرعه به مزرعه دیگر این تجهیزات را منتقل کرد.
سیستم های نیمه جا به جا شونده (Semi-Portable)
سیستم نیمه جا به جا شونده مشابه سیستم جا به جا شونده است و تنها تفاوتی که با هم دارند آن است که در سیستم نیمه جا به جا شونده محل ذخیره آب ثابت است و پمپ آن قابل جا به جایی نیست.
اما باقی تجهیزات قابل جا به جایی هستند.
اگر در زمین دیگری به تجهیزات نیاز بود باید برای آن جداگانه پمپ تهیه شود.
سیستم های ثابت (Permanent)
در این روش, تمامی تجهیزات سیستم آبیاری بارانی ثابت هستند و هرگز جا به جا نمی شوند.
معمولا این سیستم برای باغات و مزارعی به کار می رود که در تمام فصول نیاز به آبیاری دارند. اصولا سیستم ثابت را به صورت خودکار طراحی می کنند تا کشاورز تمام مدت درگیر آبیاری نباشد و بتواند به کارهای دیگر زمین رسیدگی کند.
سیستم های نیمه ثابت (Semi-Permanent)
در سیستم آبیاری بارانی نیمه ثابت فقط لوله های لاترال قابل جا به جا شدن هستند و لوله های اصلی و مخزن آب در جای خود ثابت باقی می مانند.
مجموعه مستقر شونده (Set-Move)
سیستم های مستقر شونده را می توان به صورت دستی یا مکانیکی از یک موقعیت به موقعیت دیگری انتقال داد.
مجموعه متحرک پیوسته (Continuous Move)
این سیتم قادر است در حین آبیاری حرکت کند و آب را به طور یکنواخت در اطراف پخش کند. در این سیتم تجهیزات به یکدیگر متصل و ثابت هستند.
آبپاش ها در سیستم آبیاری بارانی
اصلی ترین نقش ها در سیستم آبیاری بارانی بر عهده آبپاش ها است. نحوه کارکرد آبپاش ها به این صورت است که آب را از لوله های فرعی دریافت کرده و سپس به شکل قطرات ریزی به بیرون پاشش می کنند.
هر آبپاش شامل اجزای زیر است:
- پایه آبپاش (riser)
- نازل (nozzle)
در سیستم آبیاری بارانی آبپاش ها چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
علت تفاوت آبپاش ها در نوع نازل آن ها است. در واقع این نازل است که تعیین می کند آب به چه صورتی پاشش شود. اندازه قطرات آبی که پاشش می شوند به اندازه روزنه های نازل بستگی دارد. برای مثال نازلی با روزنه های ۱۰ الی ۱۰۰ میکرونی, قطرات آب را با قطر ۱۰ الی ۱۰۰ میکرون پاشش می کند.